Akut hepatit B, hafif bir rahatsızlıktan yaşam boyu sürecek siroz ve karaciğer kanseri gibi hastalıklara neden olabilen bir karaciğer hastalığıdır. Bu rahatsızlık hepatit B virüsü HPV ile oluşmakta, akut ve kronik olarak gelişmektedir. HPV virüsünün enjekte olmasıyla kişide akut hepatit B enfeksiyonu oluşur. Altı aydan daha uzun süre devam ettiğinde ise enfeksiyon kronik bir hal alır.
Bu durumda kişi yaşam boyu enfeksiyonun etkisinde kalır. Hepatit B etkisinden korunmak için, mutlaka aşı yapılmalıdır.
Hepatit B (HPV) virüsü nasıl bulaşır?
HPV kişinin vajina sıvısına, kanına ya da diğer vücut sıvılarına girmesi sonucunda bulaşır. Bulaşma aşağıdaki yollarla olabilir;
- Doğumda enfekte olmuş anneden bebeğe bulaşabilir.
- Enfekte olan partnerle yapılan cinsel ilişkide vajinal sıvı ya da semenle
- Uyuşturucu enjeksiyonu sırasında kullanılan enjektör gibi araçların ortak kullanımı sırasında
- Diş fırçası, jilet gibi ürünlerin ortak kullanılması
- Enfekte olan kişinin kanıyla ya da açık yarasıyla temas yoluyla
- Enjektör ya da kesici aletlerle yaralanmalarda kanla temas edilmesi yüzünden
HPV enjekte olduğu düşünüldüğünde, hemen doktora gidilmelidir. Tedavinin etkin olması için, en kısa sürede başlanmalıdır.
Hepatit B (HPV) hangi yollarla bulaşmaz?
Virüs aynı kaptan yemekle, suyu ya da gıdaların ortak tüketilmesiyle, öpüşmek, sarılmak, öksürmek, tokalaşmak, aynı tuvaletin kullanılmasıyla, aynı araçta yolculuk etmek, aynı oyuncaklarla oynamak gibi eylemlerle bulaşmaz.
Akut hepatit B belirtileri nedir?
Yeni meydana gelen hepatit B kişide herhangi bir belirti vermeyebilir. Özellikle çocuklarda belirtisiz ilerleme gösterebilir. Yetişkinlerde ise %70 oranında belirti göstererek seyreder. En fazla görülen belirtiler arasında;
- Ateş ve halsizlik
- İştahsızlık, bulantı ve kusma
- Karın ağrısı
- İdrar renginin koyulaşması
- Gözlerde ve ciltte sararma, sarılık etkisi
- Eklem ağrıları olması
- Karaciğerde hassasiyet olması
Hepatit B bulaştıktan sonra yaklaşık olarak 90 günde ortaya çıkmaktadır. Bu süre 6 haftayla 6 ay arasında değişim gösterebilir. Belirtiler kişide birkaç hafta etkili olabilir. Bazılarında 6 ay kadar etkili olabilir. Bu hastalığın bulaşıcı etkisi bulunmaktadır.
Akut hepatit B (HPV) bulaştıktan sonra neler olur?
- Hastanın güçlü bir immün sistemi varsa, vücudunda antikor denilen maddeler üretilecektir. Bu kişinin doğal olarak aşılanmasını sağlar. Bu etki aynı zamanda kişiyi yaşamı boyunca virüsten korur.
- Vücudun ürettiği antikorlar yeterli seviyede değilse, kişi yaşamı boyunca hastalığı taşıyıcı olarak kalır. Bu kişinin hasta olmamasına, ancak başka kişilere hastalığı bulaştırmasına sebep olacaktır. Toplumda böyle gizli taşıyıcı olan kişilerin sayısı oldukça fazladır. Bu kişiler karaciğer kanseri açısından riskli kabul edilir, organ hasarı nedeniyle karaciğer yetmezliği oluşur.
- Vücudu antikor üretemeyen kişilerde ise virüs etkili olur. Kişinin karaciğer fonksiyonları bozulur, enzimler yükselir ve hastanın karaciğer yetmezliğine kadar gidecek süreç başlar. Hastalığın tedavi edilmemesi halinde, karaciğer kanseri kaçınılmaz olur.
Akut hepatit B açısından riskli olan kişiler kimlerdir?
- Doğumda taşıyıcı anneden doğanlar
- Eşcinsel olanlar
- Aynı evin içinde taşıyıcı ya da hasta kişinin olması halinde
- Kan ve kan ürünü almış olan kişiler
- Damar içi ilaç kullanan kişiler
- Sağlık sektöründe çalışanlar
- Kreş, okul gibi toplu yerlerde bulunan kişiler
- Hemodiyalize girenler
Akut hepatit B tedavisi nasıl yapılmaktadır?
Bu hastalar için kesin bir tedavi bulunmasa da yatak istirahati ile sulu gıdalarla yapılan beslenme uygun olur. Ancak bazı hastaların hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekebilir.
Akut hepatit B hastalığından korunma yolları nelerdir?
Vücuda virüs bulaşmadıysa, en etkili yöntem aşılanmadır. Aşılama %90-95 kadar koruyucu etkiye sahiptir. Hastada antikor seviyesi uygunsa, aşının koruyucu etkisi de %100 oranında olur. Fakat taşıyıcı ya da aktif hasta olanlara aşılama yapılamaz. Üç doz halinde uygulanan aşılamada, ilk dozun ardından bir ay sonra ikinci doz uygulanır. Bundan beş ay sonra üçüncü doz uygulanır.
