Hepatit a hastalığı nasıl bulaşır ve belirtileri nelerdir?

Hepatit A, Hepatit A virüsünün (HAV) neden olduğu bir karaciğer enfeksiyonudur. Bulaşma yolları şunlardır:

• Fekal-oral yol: En yaygın bulaşma şeklidir. Virüs, enfekte bir kişinin dışkısıyla kirlenmiş su veya gıdaların (örneğin, çiğ sebzeler, kabuklu deniz ürünleri) tüketilmesiyle yayılır.
• Kontamine su: Temiz olmayan su kaynakları, özellikle kanalizasyon karışmış sular, virüsün yayılmasına neden olabilir.
• Kişisel temas: Enfekte bir kişiyle yakın temas, özellikle hijyen kurallarına uyulmazsa (örneğin, tuvalet sonrası el yıkamama) bulaş riskini artırır.
• Cinsel temas: Özellikle oral-anal temas yoluyla virüs bulaşabilir.
• Kontamine nesneler: Enfekte kişilerin dokunduğu yüzeyler veya eşyalar (oyuncaklar, mutfak gereçleri) virüsü taşıyabilir.

Hepatit A belirtileri genellikle virüse maruz kaldıktan 2-6 hafta sonra ortaya çıkar. Bazı kişiler, özellikle çocuklar, hiç belirti göstermeyebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Yorgunluk ve halsizlik: Genel bir enerji kaybı ve bitkinlik hissi.
• Bulantı ve kusma: Mide rahatsızlığı ve iştah kaybıyla birlikte görülebilir.
• Karın ağrısı: Özellikle karaciğer bölgesinde rahatsızlık veya ağrı.
• İshal: Sıvı kaybına neden olabilen sulu dışkılama.
• Ateş: Hafif veya orta şiddette ateş yükselmesi.
• Eklem ağrıları: Vücutta genel bir ağrı hissi.
• Koyu renkli idrar: Karaciğer fonksiyon bozukluğunun bir işareti olabilir.
• Dışkı renginde açılma: Gri veya kil renginde dışkı görülebilir.
• Sarılık: Cilt ve gözlerin beyaz kısımlarının sararması, karaciğer hasarının belirgin bir göstergesidir.
• Kaşıntı: Ciltte genel bir kaşıntı hissi olabilir.

Belirtiler genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelir, ancak nadiren ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Korunmak için hijyen kurallarına dikkat etmek ve aşı yaptırmak önemlidir. Şüpheli durumlarda bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır.