Hepatit aşısı nasıl yapılır ve kimler olmalıdır?

Hepatit A aşısı, Hepatit A virüsüne karşı koruma sağlayan güvenli ve etkili bir aşıdır. Hepatit A, karaciğeri etkileyen bulaşıcı bir hastalıktır ve genellikle kirli su veya gıdalar yoluyla yayılır. Aşı, inaktive (ölü) virüs parçacıkları içerir ve vücudun bağışıklık sistemini uyararak hastalığa karşı antikor geliştirmesine yardımcı olur. Bu, gelecekte virüsle karşılaşıldığında hastalığın önlenmesini sağlar. Hepatit A aşısı genellikle çocukluk döneminde rutin aşı programlarına dahil edilir, ancak risk altındaki yetişkinler için de önerilir.

Hepatit A aşısı, kas içine (genellikle üst kol veya uyluk kasına) enjeksiyon yoluyla uygulanır. Aşının uygulama süreci şu adımları içerir:

• Aşı, genellikle iki doz halinde verilir. İlk dozdan 6-12 ay sonra ikinci doz yapılır. Bu, uzun süreli bağışıklık sağlamak için önemlidir.
• Aşı, sağlık profesyonelleri (doktorlar veya hemşireler) tarafından steril koşullarda uygulanır. Enjeksiyon öncesinde enjeksiyon bölgesi temizlenir ve iğne kullanılarak aşı verilir.
• Aşının etkinliği yüksektir; ilk dozdan sonra bile %90'ın üzerinde koruma sağlar, ancikinci dozla bu oran artar ve genellikle ömür boyu bağışıklık kazandırır.
• Aşı sonrası hafif yan etkiler görülebilir, bunlar enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık veya hafif ateş gibi geçici semptomlardır. Ciddi yan etkiler nadirdir.

Hepatit A aşısı, belirli gruplar için özellikle önerilir. İşte aşı olması tavsiye edilen kişiler:

• Çocuklar: Genellikle 12-23 aylık bebekler rutin aşı programına dahil edilir. Ayrıca, aşı olmamış daha büyük çocuklar ve ergenler de aşılanmalıdır.
• Yolcular: Hepatit A'nın yaygın olduğu bölgelere (örneğin, Afrika, Asya, Orta ve Güney Amerika) seyahat eden kişiler, seyahatten en az 2-4 hafta önce aşı olmalıdır.
• Risk Altındaki Meslek Grupları: Sağlık çalışanları, gıda işçileri veya kanalizasyon işçileri gibi Hepatit A'ya maruz kalma riski yüksek olan kişiler.
• Kronik Karaciğer Hastaları: Hepatit B veya C gibi kronik karaciğer hastalığı olanlar, Hepatit A'nın ek komplikasyonlara yol açmaması için aşılanmalıdır.
• Erkeklerle Cinsel İlişkide Bulunan Erkekler: Bu grup, Hepatit A'nın bulaşma riski nedeniyle aşı önerileri arasındadır.
• Uyuşturucu Kullanıcıları: Damar içi uyuşturucu kullananlar, hijyen koşulları nedeniyle risk altındadır.
• Bağışıklık Sistemi Zayıf Olanlar: HIV/AIDS gibi durumları olan kişiler, doktor tavsiyesiyle aşı olmalıdır.
• Genel Halk: Hepatit A salgınları olan bölgelerde yaşayan veya hastalığa yakalanma riski taşıyan herkes aşıyı düşünmelidir. Aşı, hamilelik gibi durumlarda doktor kontrolünde yapılabilir.

Özet ve Tavsiyeler

Hepatit A aşısı, hastalıktan korunmanın en etkili yoludur. Aşılanma, kişisel sağlığı korumanın yanı sıra toplumda hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Eğer aşı olup olmamanız gerektiğinden emin değilseniz, bir sağlık uzmanına danışarak kişisel risk faktörlerinizi değerlendirmeniz önerilir. Unutmayın, aşılar sadece sizi değil, çevrenizdekileri de korur.