Otoimmün hepatit marker nedir ve nasıl belirlenir?

Otoimmün hepatit teşhisinde kullanılan biyolojik belirteçler ve bu markerların tespit yöntemleri, hastalığın tanı sürecindeki kritik rolü nedeniyle önem taşır. Antinükleer antikorlar gibi spesifik otoantikorların yanı sıra immünoglobulin seviyeleri, karaciğerin immünolojik durumunu değerlendirmek için laboratuvar testleriyle analiz edilir.

24 Kasım 2025

Otoimmün Hepatit Markerları: Tanım ve Belirleme Yöntemleri


Otoimmün hepatit (AIH), karaciğerin bağışıklık sistemi tarafından yanlışlıkla saldırıya uğradığı kronik bir inflamatuar karaciğer hastalığıdır. Bu durumun teşhisinde, otoimmün hepatit markerları kritik bir rol oynar. Bu markerlar, kan testleriyle belirlenen otoantikorlar ve diğer immünolojik göstergelerdir. Aşağıda, otoimmün hepatit markerlarının ne olduğu ve nasıl belirlendiği detaylı bir şekilde açıklanmaktadır.

Otoimmün Hepatit Markerları Nelerdir?

Otoimmün hepatit markerları, hastalığın tanısını destekleyen ve sınıflandırmaya yardımcı olan biyolojik belirteçlerdir. Başlıca markerlar şunlardır:
  • Antinükleer Antikor (ANA): Çekirdek bileşenlerine karşı oluşan antikorlardır; tip 1 AIH'de sık görülür.
  • Anti-Düz Kas Antikoru (ASMA): Düz kas hücrelerine karşı gelişen antikorlardır; tip 1 AIH için tipiktir.
  • Anti-LKM-1 (Karaciğer-Böbrek Mikrozomal Antikoru): Tip 2 AIH'de yaygın olarak bulunur ve sitokrom P450 enzimine karşı yöneliktir.
  • Anti-SLA/LP (Çözünür Karaciğer Antijeni/Karaciğer-Pankreas Antikoru): Özgüllüğü yüksek bir markerdır ve genellikle daha agresif AIH formlarıyla ilişkilidir.
  • Diğer Markerlar: Anti-LC1 (karaciğer sitozol antijeni), p-ANCA (perinükleer antinötrofil sitoplazmik antikor) gibi antikorlar da yardımcı olabilir. Ayrıca, immünoglobulin G (IgG) seviyeleri genellikle yükselir ve tanıda kullanılır.
Bu markerlar, AIH'yi diğer karaciğer hastalıklarından (örneğin viral hepatit veya alkole bağlı hepatit) ayırt etmeye yardımcı olur.

Otoimmün Hepatit Markerları Nasıl Belirlenir?


Otoimmün hepatit markerlarının belirlenmesi, genellikle kan örnekleri üzerinde yapılan laboratuvar testleriyle gerçekleştirilir. İşlem adımları şu şekildedir:
  • Kan Örneği Alınması: İlk adım, hastadan steril koşullarda venöz kan örneğinin alınmasıdır. Bu, genellikle kol damarından yapılır ve örnekler antikoagülanlı tüplere konur.
  • Serolojik Testler: Kan örneği, otoantikorların varlığını tespit etmek için analiz edilir. Yaygın kullanılan yöntemler arasında indirektttttt immünfloresan (IFA) ve enzim bağlantılı immünosorbent testi (ELISA) bulunur. Örneğin, ANA ve ASMA genellikle IFA ile, anti-SLA/LP ise ELISA veya benzeri spesifik testlerle belirlenir.
  • İmmünoglobulin Ölçümü: IgG gibi immünoglobulin seviyeleri, kan biyokimyası testleriyle ölçülür. Yüksek IgG seviyeleri, AIH için destekleyici bir bulgudur.
  • Sonuçların Yorumlanması: Test sonuçları, bir hepatolog veya immünolog tarafından değerlendirilir. Pozitif markerlar (örneğin, ANA titresinin 1: 40 veya üzeri olması), AIH şüphesini artırır. Ancak, tanı sadece markerlara dayanmaz; karaciğer biyopsisi, klinik belirtiler (yorgunluk, sarılık) ve diğer laboratuvar bulguları (örneğin, yüksek transaminaz seviyeleri) ile birlikte ele alınır.
  • Ek Testler: Bazen, karaciğer biyopsisi gibi invaziv yöntemlerle doku örnekleri alınarak histolojik inceleme yapılır; bu, marker sonuçlarını doğrulamaya ve hastalık aktivitesini değerlendirmeye yardımcı olur.
Genel olarak, otoimmün hepatit markerlarının belirlenmesi, non-invaziv bir süreçtir ve hastalığın erken teşhisinde hayati öneme sahiptir. Doğru tanı için, bu testlerin deneyimli sağlık profesyonelleri tarafından yönetilmesi ve sonuçların kapsamlı bir klinik değerlendirmeyle birleştirilmesi gereklidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Akut Hepatit B Tedavisi
Akut Hepatit B Tedavisi
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Anti Hbs Belirtileri ve Tedavisi
Anti Hbs Belirtileri ve Tedavisi
Hepatit B Nedir?
Hepatit B Nedir?
Hepatit B Aşısının Faydaları Nelerdir?
Hepatit B Aşısının Faydaları Nelerdir?
Hepatit B Bitkisel Tedavisi
Hepatit B Bitkisel Tedavisi
Hepatit B Tedavisi
Hepatit B Tedavisi
;